امثال مولّد به ضرب المثل هایی گفته می شود که در دوره ی عبّاسـی از فرهنگ های غیر عربی به فرهنگ عربی نفوذ کرده اند، و از قرن چهارم به بعــد در کتب امثال عربی به صــورت پراکنده مطرح شده اند. در اواخر قرن ششم هجری، میدانی (م 518) در مجمع الأمثال به صورت گسترده به این امثال پرداخته و در پایان هر باب از کتاب خود، بخشی را به بیان آن ها اختصاص داده است. هــدف اصلی این پژوهش کشف و معرفی ریشه های این امثال...

چکیده احمد بن محمّد میدانی (518 هـ) در کتاب مجمع الأمثال 1000 مثل را به عنوان «المولّدون» معرّفی کرده است که در تعریف آن­ها گفته­اند: «امثالی که هویّت عربی ندارند، در ادب عربی بی­سابقه­اند و از فرهنگ­های دیگر به زبان عربی سرایت کرده­اند» از آنجا که به اعتقاد محقّقان، فرهنگ و ادب ایرانی بیشترین تأثیر را در ادب عربی داشته است، وجود کنایه­های مشترک در امثال مولّد و ادب فارسی می­تواند از کلیدهای بازگشایی...

چکیده: ضربالمثلها آیینهی تمامنمای فرهنگ هر جامعه به شمار میآید؛ لذا بررسی و تحلیل آنها از زوایای مختلف میتواند ما را نسبت به دیدگاهها، افکار و اندیشه و آداب و رسوم یک فرهنگ آشنا نماید. در زبان و فرهنگ عربی- اسلامی نیز ضرب المثل از جایگاه والایی برخوردار است و موضوعات و مباحث متعددی در آن قابل بررسی است؛ لذا بهخاطر گستردگی موضوعات، ما در این پژوهش، فقط به موضوع مهم «بایدها و نبایدهای اخلاقی»پرد...

چکیده احمد بن محمّد میدانی (518 هـ) در کتاب مجمع الأمثال 1000 مثل را به عنوان «المولّدون» معرّفی کرده است که در تعریف آن­ها گفته­اند: «امثالی که هویّت عربی ندارند، در ادب عربی بی­سابقه­اند و از فرهنگ­های دیگر به زبان عربی سرایت کرده­اند» از آنجا که به اعتقاد محقّقان، فرهنگ و ادب ایرانی بیشترین تأثیر را در ادب عربی داشته است، وجود کنایه­های مشترک در امثال مولّد و ادب فارسی می­تواند از کلیدهای بازگشای...

یعتبر المثل جنساً عریقاً ویحتل حیزاً وسیعاً بین الآداب العالمیة وذلک أنّه سجل صادق للشعوب علی مرّ العصور وهو یمثل أحداث وعادات وطقوس الشعوب وذلک بإیجاز واختصار لغوی کما یعوّل علی الأسالیب اللغویة تنویعاً من أجل التعبیر المعنوی. وتبعاً لهذا عالج البحث مقتطفات من الأمثال الأهوازیة والفارسیة عامداً علی الأسلوبیة مقارناً أسالیبها علی ضوء المدرسة الأمریکیة وذلک بناء علی رؤیة رنی ویلیک کما یعتقد بعدم التأثیر وا...

یعتبر فن المقامة الفن الخامس من فنون الأدب وهو من أهم الفنون الأدب العربی وهی عبارة عن کتابة مسجوعة حسنة التألیف، تتضمن نکته أدبیة، تدور علی روایة لطیفة مختلقة تنسب إلی بعض الرواة. وقد راجت سوقها بین الأدباء فی القرون التی تلت عصر مخترعها بدیع الزمان الهمذانی حیث کان أول من فتح بابها، وسلک طریقها، واشتهر من بعده الحریری واقتبس فی مقامته من المواطن المختلفة منها الأمثال العربیة لأن الأمثال أصدق ...

ضرب‌المثل‌ها به عنوان یکی از بهترین زمینه‌های پژوهش بر روی اندیشه‌های گویشوران یک زبان، بخشی از ادبیات هر سرزمین است که مردم آن را به عنوان بهترین راه برای بیان اندیشه‌های رایج میان خویش برگزیده‌اند. بررسی همسنج ضرب‌المثل‌های پارسی و عربی با تمرکز بر موضوع زن، با اتکا بر امثال و حکم دهخدا و مجمع الأمثال نیسابوری میدانی، می‌تواند نمایانگر بخشی از ذهنیت گویشوران زبان پارسی و عربی باشد؛ به ویژه زم...

جامع­ التمثیل را محمدعلی حبله‌رودی در قرن یازدهم تألیف کرده است. این کتاب مجموعه‌ای است از امثال و حکم و نیز حکایات و مواعظ مرتبط با آنها. از این کتاب نسخه‌های خطی فراوانی در کتابخانه‌های مختلف جهان موجود است. نگارندگان در تلاش برای تصحیح انتقادی این کتاب متوجة دو تحریر متفاوت از آن شدند. کلیات این دو تحریر یکسان است، اما در برخی از مطالب و نیز شیوۀ نگارش با هم تفاوت‌های اساسی دارند. این مقاله ...